25 de marzo de 2018

O KILYX DOS DEUSES de Nicanor Alonso Álvarez. Proposta de lectura.


Novela de aventuras e intriga que xira arredor do conflito do roubo dun "KILYX" sagrado, as cinzas dunha morta, unha seita ancestral e o mercado de obras de arte da Grecia clásica; un ou varios enigmas por resolver, aventuras e risco no camiño cara a verdade, arte e matemáticas, historia e filosofía e unha boa dose de mitoloxía enchen a novela protagonizada polo detective fracasado Nestor e por Helena especialista e tratante de arte grego.



Feitos históricos e outras realidades; desamor, soidade, medo e nostalxia son sentimentos que pairan no fondo da trama da novela, unha trama complexa e en certos momentos dificultosa para Nestor, o detective, e para o lector (desorientados ambos) á procura do espazo idóneo para depositar as cinzas dunha muller morta.

Unha ambientación moi rica, un percorrido por Grecia e os seus lugares emblemáticos e turísticos (Atenas, Delfos, Nauplia...) e pola Grecia clásica (templos, prazas, arte, matemáticas, filosofía, mitos...) ás veces parece que a trama é o pretexto para a realización desta viaxe artística, histórica, científica.

O tema clásico e as cuestións matemáticas quizais fan que esta novela non estea ao alcance de todos os públicos xa que logo predomine nela a intención divulgativa sobre o desfrute do lector: dirixida a un lector interesado na Cultura Clásica con maiúsculas, na arte, nos números e na filosofía.

O tráfico ilegal de obras de arte da Grecia clásica, as imitacións, apoian a intriga da obra, a acción e o risco"no gume da navalla".

Son os personaxes autónomos ou están ao servizo do culturalismo que enche toda a novela? Son moitos os interrogantes: O mundo dos soños, a adivinación, as premonicións, realidade e fantasía na mellor liña do imaxinario e da ideosincrasia galega trasladada á Grecia e ao oráculo de Delfos e ás mensaxes que nos chegan do Alén, por exemplo.

O espazo físico da Grecia xeográfica e o espazo simbólico que a rodea, o simbolismo relixioso (deuses e sacerdotisas), a mitoloxía (heroes e heroínas). 

O canon de beleza, o equilibrio, a busca da perfección dos arquitectos clásicos, para escultores e ceramistas... todo ten cabida nesta novela xunto as sentenzas, os aforismos e as citas no comezo de cada capítulo.



Outro valor a destacar é a linguaxe, un rexistro culto, un léxico rico non só polos helenismos senón tamén pola selección do léxico galego, os xiros idiomáticos e as frases feitas, os galicismos que apuntan a un autor que domina o rexistro literario e síntese moi cómodo no seu emprego.




Moi recomentable para o alumnado de 1º de bacharelato e para traballar interdisciplinarmente en Grego, Plástica, Matemáticas, Filosofía, Historia da Arte e Lingua Galega. 




22 de marzo de 2018

"En un mismo barco", álbum ilustrado da autora mexicana MONIQUE ZEPEDA



"Pero la risa es el idioma que todos compartimos" somos iguais e somos diversos: en linguas, en cores, en paisaxes, en pensamentos e ideoloxías, en mundos... pero temos moitas cousas fermosas en común coma o riso, esta é a mensaxe que Monique Zepeda quere compartir con nós no seu álbum ilustrado "En un mismo barco".


Un libro para desfrutar da palabra e para namorarse da imaxe: as súas montaxes con pinzas de madeira, caixiñas, colares de contas, fotografías, grans de xudías, barquiñas de papel lévánnos de viaxe polo mundo aprendendo a riqueza da diversidade, da equidade, da tolerancia... e diso de ir polo mundo ben sabemos os galegos e as galegas.

As fotografías que acompañan as palabras da autora, case sentenzas sobre a igualdade que nos une suscitan en nós sentimentos, tenrura e emocións, responden a unha premisa clara: somos diversos e variados pero navegamos todos e todas no mesmo barco e para navegar precisamos do esforzo de todos e todas os mariñeiros e as mariñeiras. 

Texto e ilustración compleméntanse para chamar á reflexión "... en realidad el mundo es multicolor ", a fotografía  en sintonía co texto: múltiples pequenos personaxes de madeira de múltiples razas e múltiples miradas, a mirada de Monique Zepeda desde México. 

Escoitemos a interpretación que Noa, María, Lucas, Sabela e Nico, de 1º de ESO, fan de "En un mismo barco" :
"Moita xente pensa que os libros ilustrados son cousa de nenos pequenos, pero non sempre é así. Este libro é un gran exemplo desta teoría: nel amósase a igualdade e as diferenzas entre todos nós. Chamounos a atención a frase que di "Pero las ideas pueden ser una jaula. Y las jaulas... casi nunca son una buena idea" Tras moito cavilar, decatámonos de que simboliza as mentes pechadas, esas mentes que ao non crermos nas súas ideas, son  incapaces de aceptar as que proceden dos demais, cren que as súas ideas son sempre as correctas. Este álbum ilustrado é para nenos e para non tan nenos pois entre os adultos, as mentes pechadas abundan".




Páxina de Monique Zepeda:

http://www.moniquezepeda.com/es_ES/libros/

18 de marzo de 2018

"Mi abuelo Moctezuma" de María García Esperón: A LIX mexicana vennos visitar no marco do Salón do Libro.

Grazas á organización do Salón do Libro, chegou ás nosa mans o libro "Mi abuelo Moctezuma" da autora mexicana María García Esperón:




Un grande pracer poder coñecer a LIX que se fai en México e que curiosamente pode ter moitos contactos coa nosa LITERATURA XUVENIL GALEGA, pola mistura de linguas e culturas (a de distintos pobos indíxenas coma os aztecas, dos nahuas, mazahas e outros pobos indíxenas do país) minorizadas pola presión da lingua dominante, o español, polas lendas, polas premonicións, polo imaxinario no que se mestura historia-realidade-fantasía entre outros contactos.




Pero deixemos falar aos personaxes:
  • Isabel: "Lo realmente esencial es tratar de comprender nuestro propio destino".
  • Francisco: " Había caído allí, como los fríjoles del juego de patolli, que era el preferido de Moctezuma"
  • Clemente Zubirú: " Mi tesoro son los libros"
  • Norberto: "Quiero ser quien custodie ese pedazo de tradición de mi pueblo"
Dous adolescentes, un erudito e un segurata protagonizan esta aventura arredor de libros, historia, códices, mitos e cristianismo... acompañados doutros personaxes coma o propio Moctezuma, traidor do seu pobo por razóns que se nos relatan na carta/códice que escribe á súa filla Isabel; a Madre Asunción que desexa perservar "tantos libros valiosos de los antigos mexicanos" coma outros que "perecieron en las hogueras de la intolerancia"...
A demonoloxía, os deuses indíxenas fronte aos deuses critiáns, "dúas concepcións do mundo diferentes, dúas maneiras de entender a beleza".

Misterio, acción, aventuras, premonicións e profecías: " El destino es un espejo negro, a sangre y a fuego, a agua y a palabra", os cometas no ceo coma sinal de "la próxima destrucción de tu reinado y del fin de nuestros dioses" a desaparición dun pobo, dunha cultura e dunha lingua, a perda da identidade do propio pobo mexicano.



Tras a lectura desta fermosa novela esperamos con moita impaciencia a visita da súa autora para compartir con ela historias do seu país e do noso país, de linguas indíxenas, de culturas e de tradicións.



"El Salón del Libro Infantil y Juvenil de Pontevedra 2018 tendrá como país invitado a México.
Es un honor para mí formar parte de la Delegación mexicana que asistirá durante el mes de abril a un encuentro cultural de gran riqueza. La buena voluntad y el entusiasmo de las organizadoras llena estos días previos al encuentro de calor humano y mucha ilusión por conocer, conversar, leer, releer, pasear y dejarse envolver por la magia de Galicia."





3 de marzo de 2018

Voces de muller para o 8 de marzo.

TAM de Anémona de Río e o manga en galego.


Tam de Anémona de Río (alumna do Garaxe Hermético dirixido por Kiko da Silva) gañadora do Premio de fin de curso da terceira promoción preséntanos o que a prensa calificou coma o primeiro manga en lingua galega.

Realmente o primeiro manga ( comic de estética xaponesa) que se publicou en lingua galega foi "Bícame profe"de Kazuma Kodaka (Autor),‎ María do Carme Pampín Otero (Traductor)publicado por Edicións do Cumio que gardaba a estética e formato ( imaxes características , lectura invertida ou do revés...) propio doutras publicacións de manga en español máis populares como Naruto ou Death Note. "Bícame profe conta a historia dun rapaz adolescente que quere cambiar de instituto para poder estar perto do seu veciño, do que está namorado.

Agora recibimos con ilusión a publicación deste "manga" de estética en canto á imaxe pero non no que respecta ás características (non se le do revés por exemplo) que nos presenta a Tam, unha moza que, coma calquera outra moza, tras recibir un convide a un encontro de antigos compañeiros pon de manifesto os seus medos e as súas preocupacións. De formato atractivo e moi amena de ler polo tipo de debuxos.

Moi divertido e tenro, Tam e os seus compañeiros de piso (un canciño e un loro) poñerán a súa vida "patas arriba" para adoptar a imaxe de moza ideal.

As imaxes son atractivas e explícitas e as liñas de deseño comunican os movementos dos personaxes e dos obxectos. Imaxe e texto dialogan entre si e co lector invitándonos a desfrutar da historia e das súas viñetas.

Benvida sexa pois esta primeira obra de Anémona de Río.